Transporti në Shqipëri pritet të përjetojë një transformim të madh në vitet e ardhshme, duke ndikuar drejtpërdrejt në uljen e emetimeve të gazeve me efekt serrë dhe përshtatjen ndaj ndryshimeve klimatike.
Hekurudha, alternativa e së ardhmes
Sipas Raportit të Gjendjes në Mjedis, të publikuar nga Agjencia Kombëtare e Mjedisit, deri në vitin 2030, rreth 30% e transportit rrugor do të transferohet drejt hekurudhës. Kjo zhvendosje do të lehtësojë ngarkesën në rrugë, do të ulë ndotjen e ajrit dhe do të reduktojë varësinë nga karburantet fosile.
Aktualisht, transporti rrugor është ndër kontribuesit kryesorë të ndotjes së ajrit dhe të emetimeve të CO₂. Futja në funksion e trenave shihet si masë kyçe për reduktimin e konsumit të lëndëve djegëse.
Projektet hekurudhore strategjike
Zhvendosja e parashikuar lidhet ngushtë me përfundimin e projekteve madhore hekurudhore, veçanërisht linjës Tiranë – Durrës – Rinas dhe Vorë – Hani i Hotit.
- Linja Tiranë – Durrës – Rinas: është projekti më i avancuar, por afatet për përfundimin e tij janë shtyrë disa herë. Trenat për këtë linjë pritet të mbërrijnë në tremujorin e parë të vitit 2027.
- Linja Vorë – Hani i Hotit: ndodhet ende në fazë tenderimi për zgjedhjen e kompanisë që do të kryejë punimet dhe parashikohet të përfundojë në vitin 2030.
Përfitimet përtej mjedisit
Përveç ndikimit pozitiv në reduktimin e ndotjes, transporti hekurudhor pritet të sjellë rritje të sigurisë rrugore, kursime ekonomike dhe lehtësi në qarkullimin e mallrave dhe udhëtarëve.
Ky transformim sinjalizon një hap të madh përpara në përpjekjet e Shqipërisë drejt një ekonomie më të qëndrueshme dhe një infrastrukture transporti më moderne.