Sardenja, një nga ishujt më të bukur të Mesdheut dhe destinacion i njohur turistik, po përballet me një krizë të thellë demografike për shkak të emigrimit masiv dhe rënies së ndjeshme të lindjeve.
Ndërsa turistët vijnë çdo vit në numra rekord, banorët e përhershëm po pakësohen me ritme alarmante. Aktualisht, ishulli numëron rreth 1.57 milionë banorë, në rënie nga 1.64 milionë që kishte tri dekada më parë. Pjesa më e madhe e popullsisë është përqendruar në qytetet kryesore, ndërsa fshatrat e vegjël po boshatisen me shpejtësi.
Një shembull domethënës është fshati Baradili, më i vogli në ishull, ku jetojnë vetëm 76 banorë, dhe fëmija i fundit ka lindur 10 vite më parë. Shkolla fillore është mbyllur prej dekadash, ndërsa shërbimet bazë ndodhen dhjetëra kilometra larg.
Për të frenuar këtë fenomen, qeveria italiane dhe autoritetet lokale kanë ndërmarrë një sërë nismash nxitëse, duke ofruar bonuse financiare për ata që zgjedhin të zhvendosen dhe të jetojnë në ishull.
Stimujt kryesorë për banorët e rinj:
-
Deri në 15,000 euro për të blerë ose rinovuar një shtëpi në fshatrat me më pak se 3,000 banorë;
-
Deri në 20,000 euro për hapjen e një biznesi të vogël në zonat rurale;
-
600 euro në muaj për fëmijën e parë dhe 400 euro për çdo fëmijë tjetër deri në moshën 5 vjeç;
-
Disa bashki, si Baradili, ofrojnë edhe 10,000 euro shtesë;
-
Fshati Ollolai ofron shtëpi për vetëm 1 euro, në përpjekje për të tërhequr familje të reja.
Megjithëse masat janë tërheqëse, rezultatet mbeten modeste. Numri i të huajve që vendosen në Sardenjë është shumë i ulët – vetëm 3.3% e popullsisë, në krahasim me 8.9% në nivel kombëtar.
Ekspertët e lidhin këtë me infrastrukturën e dobët, mungesën e mundësive për punë dhe perspektivën e kufizuar për të rinjtë. Për më tepër, Sardenja ka normën më të ulët të lindshmërisë në Itali – vetëm 0.91 fëmijë për grua, shumë poshtë nivelit minimal prej 2.1 që nevojitet për të ruajtur qëndrueshmërinë demografike.
Nëse trendi aktual vazhdon, shumë prej fshatrave të ishullit rrezikojnë të mbeten bosh në dekadat e ardhshme, duke e kthyer Sardenjën nga “perla e Mesdheut” në një ishull turistik pa banorë.
