Nga Afrim Krasniqi, Politolog
Fundi i muajit gusht, ende KQZ nuk kishte shpallur rezultatin përfundimtar të zgjedhjeve të 3 korrikut. Zgjedhjet prodhuan rotacion, e djathta priste mandatin e parlamentit dhe qeverisë së re, kryeministri në detyrë Nano nuk gjendej në zyrë shumicën e kohës dhe funksionet e tij mbuloheshin nga zv/kryeministri. Opozita kërcënoi se do të mbledh vetë parlamentin nëse nuk dekretohet, ndonëse nuk kishte rezultat përfundimtar. Zgjidhja u gjet me bisedime e negociata politike në orët e fundit, – KQZ shpalli rezultatin pa pritur afatin e ditëve të ankimimit dhe palës humbëse iu kërkua të mos vonojë procesin përmes ankimimeve formale. Parlamenti u ri u mblodh pasditen e datës 2 shtator, 24 orë përpara përfundimit të mandatit kushtetues të parlamentit të vjetër.
Jemi në vitin 2025. Mandati i parlamentit aktual përfundon me 10 shtator. Me të njëjtën logjikë të vitit 2025, ende procesi zgjedhor nuk është mbyllur 100%. Zgjedhjet u zhvilluan në prill-maj 2025, votimi me 11 maj, tani jemi në fundin e muajit gusht dhe ende nuk kemi rezultatin përfundimtar të zgjedhjeve. Sipas Kodit Zgjedhor do të duhet të përfundojë procesi ankimor për të shpallur rezultatin përfundimtar, i cili gjithsesi mund të ankimohet. Aktualisht KQZ ka mandatuar 139 deputetë, Kolegji Zgjedhor vendos sot për deputetin e fundit. Pas përfundimit të ankimimeve KQZ zyrtarizon rezultatet finale, e cila përmes KQZ I bëhet e ditur zyrtarisht Presidentit të Republikës, – ky i fundit, bazuar në rezultatin përfundimtar të zgjedhjeve dekreton mbledhjen e parlamentit të ri. Gjithçka duhet të ndodh brenda datës 9 ose 10 shtator 2025 kur thirret mbledhja e parë e legjislaturës së re.
Vlera e informacioni?
Së pari, për të treguar sa komplekse dhe burokratike vijojmë ti kemi procedurat zgjedhore dhe parlamentare, dhe sesi për 1.6 milionë votues na duhen 3-4 muaj numërim e administrim të rezultateve.
Së dyti, për të treguar paradoksin kushtetues të ekzistencës disamujore paralelisht të parlamentit në detyrë e parlamentit të zgjedhur, qeverisë në detyrë dhe qeverisë së “shkarkuar/mandatuar“ nga votuesit, – gjë që në rastet e rotacionit politik sjell krizë, boshllëk institucional dhe pasoja ekonomike e korrupsioni (si më 2005 dhe 2013). P.sh., deputetët e rinj që nuk janë betuar ende, kanë nisur prej gati një muaji periudhën e kufizimeve që mund të çojnë në papajtueshmëri mandati.
Së treti, për të informuar një pjesë të madhe të medias, e cila në raportimet e ditëve të fundit duket se nuk ka njohuritë e duhura mbi Kodin Zgjedhor dhe Kushtetutën.
Të gjithë flasin për reforma, por ndonjëherë reformat duhen nisur nga këto “detaje“, nga administrimi i shpejtë dhe i saktë i votave, nga thirrja menjëherë pas zgjedhjeve e parlamentit të ri dhe zgjedhja e qeverisë së re, si dhe nga garanci të tjera të funksionimit të qëndrueshëm të institucioneve dhe qeverisjes pavarësisht nëse kemi vijueshmëri të së njëjtës qeveri apo rotacion.
