Në një kohë kur shumë artistë garojnë për të qenë modernë, të zhurmshëm dhe të pashpjegueshëm, ai zgjedh heshtjen e natyrës, qetësinë e një fshati në mëngjes, zërin e rrjedhshëm të një lumi dhe hijen e butë të një lisi në pranverë. Arben Kurti, piktori librazhdas që tashmë është pagëzuar me plot të drejtë si “Piktori i Peizazhit”, është një nga ata artistë që nuk i ka bërë kurrë kompromis shpirtit të tij.
Për më shumë se 45 vite, ai ka qëndruar besnik kanavacës dhe frymëzimit të tij më të madh. Natyra shqiptare, ajo e vërteta, pa filtra dhe pa artific. Nga fshatrat magjepsës të Librazhdit e deri në brigjet e lumejve, liqeneve e majat e maleve, Kurti i ka fiksuar në telajo me ngjyra që nuk veniten. Puna e tij është një kombinim i rrallë i pasionit, përkushtimit dhe dashurisë së pakushtëzuar për vendlindjen. Ai nuk është thjesht një piktor peizazhi, ai është një rrëfimtar me penel, që flet me ngjyra atje ku fjalët nuk mjaftojnë. Në këtë intervistë të veçantë, Arben Kurti rrëfen për herë të parë me kaq thellësi rrugën e gjatë drejt artit, nga dështimet e hershme në konkurse, te triumfet e vonshme, nga ekspozitat modeste në Librazhd deri tek vlerësimet nga koleksionistë ndërkombëtarë.
Historia e tij frymëzuese dëshmon se arti i vërtetë nuk ka nevojë për zhurmë, mjafton të jetë i sinqertë. Le ta nisim këtë udhëtim përmes penelit dhe shpirtit të një artisti që nuk u nda kurrë nga natyra dhe që natyra nuk e la kurrë vetëm. I dashuruar me natyrën që në moshë të vogël, ai ka arritur të sjellë në telajo bukuritë e fshatrave të Librazhdit dhe më gjerë, duke u kthyer në një emër të vlerësuar jo vetëm në Shqipëri, por edhe jashtë saj. Në këtë intervistë ekskluzive, piktori i mirënjohur librazhdas Arben Kurti na rrëfen fillimet, sfidat, pasionin për artin dhe projektet e tij të së ardhmes.
Z. Kurti, kur dhe si ka nisur lidhja juaj me pikturën?
Piktura ka qenë gjithmonë pjesë e jetës sime. Kam nisur të pikturoj që fëmijë, por mund të them se u bë pjesë e përditshmërisë sime që nga mosha 10-vjeçare. Ishte viti 1980 kur u regjistrova në kursin e pikturës pranë Shtëpisë së Pionierit në Librazhd. Aty hodha hapat e parë drejt një rruge që nuk do të ndalej më kurrë. Profesori im, Sami Roçi, ka luajtur një rol të jashtëzakonshëm në formimin tim si artist.
Në ato vite, a pati mbështetje për pasionin tuaj nga familja dhe shoqëria?
Po! Dua të theksoj me shumë mirënjohje se nëna ime, Lutfie Kurti, ka qenë mbështetësja ime më e madhe. Ajo ka sakrifikuar shumë që unë ta ndiqja këtë ëndërr. Ishin vite të vështira, ku sigurimi i bazës materiale për pikturë ishte sfidë më vete, por ajo nuk më la kurrë vetëm. Gjithashtu, profesor Roçi më qëndroi pranë në çdo hap dhe më dha besim.
Keni pasur tentativa për të ndjekur studime të larta në art?
Sigurisht. Në vitin 1984 konkurrova për në shkollën artistike, por nuk u pranova. Edhe pse isha cilësuar ndër më të mirët, nuk fitova. Ishte një moment shumë i vështirë për mua. U tërhoqa për një vit për të reflektuar dhe për t’u përgatitur më mirë. Vitin pasardhës konkurrova në Liceun Artistik të Tiranës, por humba për dy pikë. Kjo më tronditi shumë dhe humba besimin te sistemi i përzgjedhjes. Më pas u regjistrova në gjimnazin “Ibrahim Muça” në Librazhd.
Megjithatë, nuk u larguat kurrë nga piktura…
Jo. Edhe pse nuk ndoqa një shkollë të lartë në art, nuk e lashë asnjëherë pasionin. Pas viteve ’90, me ndryshimin e sistemit, arrita të siguroja mjetet dhe materialet që më mungonin më parë. Vijova të punoja në mënyrë të pavarur dhe piktura u bë pjesë e pandashme e jetës sime. Shpeshherë punoj natën deri në orët e para të mëngjesit, sepse gjatë ditës kam edhe angazhime të tjera. Por piktura nuk pret, ajo më thërret gjithmonë.
Pse peizazhi? Çfarë ka kjo gjini që ju tërheq kaq shumë?
Më pëlqen të them se nuk e kam zgjedhur unë peizazhin, por peizazhi më ka zgjedhur mua. Është një lidhje shpirtërore me natyrën, me vendlindjen time, me ngjyrat dhe emocionet që ajo përçon. Fshatrat e Librazhdit si Dardha, Stebleva, Xhyra, Sopoti, Qarrishta, Polisi, Hotolishti, Lugina e Shkumbinit etj., janë burim frymëzimi të pashtershëm për mua. Ato janë thesaret natyrore që dua t’i ruaj përjetë në telajo.
Si janë pritur veprat tuaja nga publiku dhe kritika?
Me shumë dashuri dhe vlerësim. Kam hapur dhjetëra ekspozita në Librazhd, në Tiranë dhe në qytete të tjera të Shqipërisë. Jam ftuar në koloni artistike brenda dhe jashtë vendit, ku kam pasur kënaqësinë të bashkëpunoj me shumë piktorë të njohur. Gjithashtu, përmes rrjeteve sociale, veprat e mia kanë arritur të shihen dhe vlerësohen nga piktorë, koleksionistë dhe dashamirës arti nga shumë vende.
Cilat janë teknikat dhe format që preferoni të përdorni në punimet tuaja?
Punoj me shumë liri, por zakonisht përdor teknikën në vaj, akuarel dhe grafikë. Nuk kam kufizime të forta në stil, më pëlqen të eksperimentoj. Edhe pse peizazhi është fokusi kryesor, realizoj gjithashtu portrete dhe punime të tjera me tematikë të ndryshme. Gjithmonë kërkoj origjinalitet dhe ndjeshmëri në çdo vepër.
Çfarë mund të presim nga Arben Kurti në të ardhmen?
Aktualisht po punoj për një ekspozitë të re që dua ta bëj shumë të veçantë. Ajo do të përfshijë peizazhe nga disa prej destinacioneve më të bukura turistike të Shqipërisë. Do të jetë një ekspozitë ku do të ftoj miq, kolegë piktorë vendas dhe të huaj. Dua që kjo ekspozitë të jetë një festë arti, një takim i ngjyrave, emocioneve dhe shpirtit shqiptar.
Si dëshironi të mbeteni në kujtesën e publikut si artist?
Nëse publiku më kujton si një piktor që e deshi natyrën, që pikturoi me zemër dhe që i dha jetë bukurive të Shqipërisë në telajo, unë jam i plotësuar. Është një nder i madh për mua që më quajnë “Piktori i Peizazhit”. Kjo është një nofkë që më përfaqëson thellësisht.
Një mesazh për të rinjtë që duan të ndjekin artin?
Të mos dorëzohen kurrë. Nuk është e thjeshtë, por nëse e do vërtet artin, ai do të të udhëheqë vetë. Mund të mos fitosh menjëherë, mund të mos të kuptojnë të gjithë, por nëse je i sinqertë me veten dhe me artin tënd, rruga do të hapet. Mos e lini talentin të flejë, ushqejeni, punoni, dhembshuria për artin do t’ju shpërblejë gjithmonë.
Epilog
Arben Kurti vazhdon të jetë një nga zërat më të bukur të peizazhit shqiptar. Telajoja e tij flet me ngjyra të ngrohta për dashurinë ndaj vendit, natyrës dhe jetës. Një artist që nuk u dorëzua kurrë dhe që vazhdon të krijojë me pasion të pashuar.
Intervistoi: Fatmir Popja
